Filiz Akın, 2 Ocak 1943'te Ankara, Türkiye'de Suna Akın adıyla dünyaya gelen ünlü bir Türk oyuncu, yazar ve televizyon sunucusu. Türk sinemasının en ikonik isimlerinden biri olarak tanınan Akın, zarafeti, modern duruşu ve çok yönlü oyunculuk yeteneğiyle biliniyor. Kariyeri boyunca 100'ün üzerinde filmde rol almış ve Türk sinemasının altın çağı olarak bilinen Yeşilçam döneminin simgelerinden biri haline gelmiş.
Erken Yaşamı
Filiz Akın, terzi Habibe Leman Şaşırmaz ile hakim Bekir Sami Akın'ın kızı olarak doğdu. Babasının görev yeri olan Beypazarı'nda geçirdiği ilk yılların ardından ailesiyle birlikte Ankara'ya taşındı. Eğitimine Kızılay'daki Sarar İlkokulu'nda başladı. Yedi yaşındayken anne ve babasının ayrılması, çocukluğunu derinden etkileyen bir olay oldu.
Eğitimi
Akın, TED Ankara Koleji'nde yatılı öğrenci olarak eğitim gördü ve burada burs kazandı. Akademik ve sanatsal alanda başarılı bir öğrenci olan Filiz, resim ve kompozisyon dallarında ödüller aldı. Taklit yeteneğiyle de arkadaşları arasında dikkat çekti. Haziran 1960'ta kolejden mezun olduktan sonra American Export-Isbrandtsen Lines'ın Ankara şubesinde çalışmaya başladı ve kısa sürede denizcilik bölümünün başına geçti. Ayrıca Ankara Üniversitesi Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi'nde arkeoloji eğitimi aldı; bu süreçte İngilizce, Fransızca ve biraz da İtalyanca öğrendi.
Sinemaya Girişi
Filiz Akın'ın sinema dünyasına girişi, 1962 yılında bir arkadaşının annesinin ısrarıyla Artist dergisinin düzenlediği bir yarışmaya katılmasıyla oldu. Yarışmayı kazanan Akın, ödül olarak Akasyalar Açarken filminde rol alması gerektiğini öğrenince başta tereddüt etti. Ancak dergi yöneticileri ve yönetmen Memduh Ün'ün ikna çabalarıyla bu rolü kabul etti ve böylece oyunculuk kariyeri başladı.
Kariyerinin Öne Çıkanları
Filiz Akın, Reyhan, Utanç, Umutsuzlar, Prangasız Mahkumlar, Ankara Ekspresi, İki Gemi Yanyana ve Gurbet Kuşları gibi pek çok filmde başrol oynadı. Modern, şehirli ve zarif kadın rollerindeki performanslarıyla tanındı ve bu roller, onun geniş bir hayran kitlesi kazanmasını sağladı. 1971 yılında Ankara Ekspresi filmindeki rolüyle Antalya Film Festivali'nde En İyi Kadın Oyuncu ödülünü kazandı. Türkan Şoray, Hülya Koçyiğit ve Fatma Girik ile birlikte Türk sinemasının "dört yapraklı yoncası" olarak anılan Akın, dönemin en önemli kadın oyuncularından biriydi.
Ayrıca, şık ve modern görünümüyle bir moda ikonu haline geldi; Türk sinemasında ve toplumunda stil trendlerini belirleyen bir isim oldu.
Kişisel Hayatı
Filiz Akın'ın kişisel hayatı, profesyonel yaşamı kadar renkliydi. 1964 yılında yapımcı ve yönetmen Türker İnanoğlu ile evlendi; bu evlilikten 1965'te oğlu İlker İnanoğlu doğdu ve ileride o da oyuncu oldu. Çift, 1974'te ayrıldı. 1982'de Leon Bubi Rubinstein ile evlenen Akın, bu evliliğini 1993'te sonlandırdı. Üçüncü evliliğini ise 1994'te Milli İstihbarat Teşkilatı başkanı Sönmez Köksal ile yaptı. Köksal'ın Fransa büyükelçiliği döneminde Paris'te yaşayan Akın, burada Türk kültürünü tanıtmak için sergiler ve etkinlikler düzenleyerek adeta bir kültür elçisi gibi çalıştı.
Sağlık Mücadelesi
2002 yılında Filiz Akın'a nazofarenks kanseri (burun ve ağız bölgesini etkileyen bir kanser türü) teşhisi kondu. ABD'deki MD Anderson Kanser Merkezi'nde tedavi görerek hastalığı yendi. Bu zorlu süreç, onu kanser farkındalığı için bir savunucuya dönüştürdü. "Sarı bileklik" ve "mavi bileklik" gibi kampanyalar başlattı; özellikle sarı bileklik kampanyası bir milyondan fazla satış yaparak farkındalık ve fon toplama açısından büyük bir başarı elde etti.
Son Yılları ve Mirası
1975'te sinemadan emekli olan Akın, yazarlık ve televizyon sunuculuğuna yöneldi. Güzelliklere Merhaba (1995), Hayata Merhaba (2005) ve Filiz Akın ile Güzellik, Sağlık ve Genç Kalma Üzerine (2006) gibi kitaplar yazdı. Filiz Akın'la Sohbetler ve Filiz Akın'la Hafta Sonu Sohbetleri gibi televizyon programlarını sundu. 1989'da Geçmiş Bahar Mimozaları dizisiyle oyunculuğa kısa bir dönüş yaptı.
Akın, sosyal sorumluluk projelerine de büyük önem verdi. Starkey Hearing Foundation'ın "Türkiye'de İşitmeyen Kalmasın" projesine destek vererek binlerce çocuğa işitme cihazı sağlanmasına katkıda bulundu. Kanser farkındalığı için panellere ve kampanyalara katılarak toplumu bilinçlendirmeye devam etti.
Hayatı boyunca Türk kültürüne ve sinemasına katkılarından dolayı çok sayıda ödül ve onur kazanan Akın, TED Üniversitesi Mütevelli Heyeti'nde de görev aldı. 22 Mart 2025'te, 82 yaşında, zatürre ve çeşitli enfeksiyonlarla geçen uzun bir sağlık mücadelesinin ardından hayatını kaybetti. Ölümü, hayranları ve meslektaşları arasında büyük bir üzüntü yarattı; sosyal medyada paylaşılan mesajlar, onun filmleri ve etkisiyle ilgili anılarını yansıttı.
Filiz Akın'ın hayatı, çok yönlü yeteneklerinin ve sarsılmaz ruhunun bir kanıtıdır. Ankara'daki mütevazı başlangıcından Türk sinemasının sevilen bir figürü haline gelmesine kadar uzanan yolculuğu, sanatı, direnci ve savunuculuğuyla nesillere ilham verdi. Onun mirası, hayranlarının kalplerinde ve Türk kültür tarihinin sayfalarında parlak bir şekilde yaşamaya devam ediyor; katkıları asla unutulmayacak. Filiz Akın, 1962 ile 1975 yılları arasında 100’ün üzerinde filmde rol almış ve Yeşilçam’ın altın çağında önemli bir yer edinmiş.
Filiz Akın’ın Filmografisinden Seçmeler
1. Akasyalar Açarken (1962)
- Filiz Akın’ın sinema kariyerinin başlangıç filmi.
2. Kadın Berberi (1964)
3. İstanbul Sokaklarında (1964)
4. Hızır Dede (1964)
5. Gurbet Kuşları (1964)
6. Yankesici Kız (1964)
7. Kırık Hayatlar (1965)
8. Kolejli Kızın Aşkı (1965)
9. Prangasız Mahkumlar (1965)
10. Serseri Aşık (1965)
11. Tamirci Parçası (1965)
12. Çıtkırıldım (1966)
13. Çalıkuşu (1966)
14. Affet Sevgilim (1966)
15. Seni Sevmek Kaderim (1966)
16. Utanç (1967)
17. Umutsuzlar (1971)
18. Ankara Ekspresi (1971)
- Bu filmdeki performansıyla Antalya Film Festivali’nde En İyi Kadın Oyuncu ödülünü kazanmıştır.
19. İki Gemi Yanyana (1972)
20. Yumurcak (1973)
21. Tatlı Dillim (1974)
22. Memleketim (1974)
23. Karateci Kız (1974)
24. Kader (1975)
25. Babaların Babası (1975)
Bu liste, Filiz Akın’ın zengin filmografisinin yalnızca bir kısmını kapsamaktadır. Romantik komedilerden dramalara, tarihi filmlerden sosyal içerikli yapımlara kadar geniş bir yelpazede rol alan Akın, Türk sinemasına zarafeti ve yeteneğiyle damga vurmuştur. Özellikle Ankara Ekspresi gibi filmler, onun oyunculuk kariyerinin zirve noktalarını temsil eder.
